Boekenstrijd

Recensie: Nan Huijbregts Dit boek beschrijft vanaf het begin van de twintigste eeuw de geschiedenis van een handelsfamilie in de Iraakse havenstad Basra. De familie houdt zich bezig met het drijven van vervoer. De Britten hebben veel macht in Basra. De christelijke familie is machtig en heeft een regentske houding. Ze bewoont met veel familieleden en bedienden een huis aan de Tigris met een mooie, grote, ommuurde tuin, waar de mensen veel en vaak vertoeven, feesten geven en genieten van het leven in voorspoed.Hun wereld verandert door de olievondsten totaal. Irak krijgt te maken met belagers uit het buitenland die de oliewinning beter kennen en er ook meer belang bij hebben, omdat ze voor hun meer ontwikkelde economie de olie nodig hebben.

Recensie: Luc Panhuysen Vroeger hadden vaderlandse geschiedenissen steevast minstens tien delen, met meerdere contributanten die allen nadrukkelijk `profes­sor’ voor hun naam hadden staan. Het waren boekwerken met het gewicht van een instituut, waarvoor de fine fleur van elk tijdvak was ingeschakeld en die de geschiedenis omvatte tot in haar kleinste zijpaden. Er worden nog steeds geschiedenissen van Nederland geschreven, maar niet meer door de universitaire keurtroepen. Ook zijn ze éénde­lig, bijna draagbaar. Het meest bekend is het boek van Gerlof Verwey, een man die zich na een carriere in het bankwezen zette aan het schrij­ven van het in 1976 uitgekomen Nederland, le­vensverhaal van zijn bevolking. Dit boek beleeft nog steeds herdrukken. Onlangs verscheen verscheen Neder­land, de vaderlandse ge­schiedenis van prehistorie tot nu door Han van der Horst. Van der Horst is werkzaam bij het Nuffic, de Nederlandse organi­satie voor inter­nationale samenwerking in het hoger onderwijs en heeft slechts één andere titel op zijn naam staan: The Low Sky. Under­standing the Dutch, een boek voor buitenlanders om Nederland te leren be­grijpen

Recensie door: Luc Panhuysen Is “het Westen” superieur? Is onze beschaving beter dan alle andere op de wereld? Lieden als Berlusconi, Bolkestein en Pim Fortuyn beweren het. De meeste politici echter peinzen niet over het doen van dergelijke uitspraken. Het beledigt allerlei bevolkingsgroepen en dat levert in een democratie alleen maar gedoe op. Toch zijn alle westerse politici ervan overtuigd dat de mensenrechten overal moeten gelden en dat hun eigen staatsvorm, de democratie, wenselijk is voor de hele globe. Maar je zegt iets vies als je de volgende stap zet. Het westerse erfgoed is een ideologie zonder ideologen.

Nu de vijandigheden in het Midden-Oosten iedere dag voortrazen is het een goede tijd om over 'rechtvaardige en onrechtvaardige oorlogen' te lezen. De argumenten in het boek met de titel van hoogleraar in de sociale wetenschappen Michael Walzer  zijn direct toe te passen op de werkelijkheid van de jongste oorlog.

Het grootste nut van dit boek op dit moment is als een historische handleiding bij het computerspel Rome Total War. Machiavelli laat in zijn krijgskundige verhandeling de huursoldaat Fabrizio Colonna in zogenaamde dialogen werkelijk alles vertellen over de voor- en nadelen van de phalanx, de princeps, triari, hestati en veliti. Ook al is het werk vele eeuwen later geschreven, Colonna houdt zijn gehoor voor dat het beste dat militairen kunnen doen is de wegen van de oudheid volgen, met name die van de Romeinen.

Bloemlezing van ooggetuigenverslagen van de Indische geschiedenis vanaf 1811. Wordt een beetje overheerst door verhalen over en van militairen, die op zich wel indrukwekkend zijn. Mensen die vinden dat Nederland een militaire traditie ontbeert, moeten maar eens lezen over de search-en-destroy missies die Nederlandse marechaussees uitvoerden (en die een late echo vonden in het optreden van Gonsalves ‘Gunsalvo’ die de orde moest bewaken op Nieuw-Guinea.)

De klassieker over oorlog en tegenwoordig gebruikt als leidraad voor iedere mogelijke strategie. Het blijft een beetje lastig om dit boek te beoordelen. Zijn het gemeenplaatsen die zo vaag zijn dat ze voor iedere situatie toepasselijk zijn, of zijn het eeuwige waarheden die voor altijd zijn vastgelegd? Waarschijnlijk staan deze dingen dicht bij elkaar en gaat het er om wat je ermee doet.

Er zijn eigenlijk maar drie denkers over oorlog die er toe doen: Sun Tzu, Clausewitz en Martin van Creveld. Dat is de slotsom van dit beknopte overzichtwerk, het eerste deel van een serie over militaire geschiedenis.

Eigenlijk had niemand zin in het stichten van wereldrijken, is de wat betwistbare stelling van Douglas Porch. Alleen de militairen.