Occidentalism – Ian Buruma en Avishai Margalit
Theorie / februari 17, 2008

Het begin van de eenentwintigste eeuw wordt voor een groot deel gekenmerkt door de uitdaging van het westen door de politieke islam en de reacties daarop. Hoe deze strijd, die zich op cultureel, politiek, militair en justitieel vlak afspeelt, geduid moet worden is het onderwerp van dit al wat oudere boek van de Brits-Nederlandse schrijver Ian Buruma en de Israëlische filosoof Avishai Margalit. Deze strijd heeft in ideologisch opzicht een lange voorgeschiedenis, betogen de twee, en gaat terug tot de tijd van de Verlichting en de afwijzende reacties daarop. Deze beelden en stereotypen zijn steeds weer terugvinden bij de geharnaste tegenstanders van het westen: de occidentalisten.

Zwarte mis – John Gray
Theologie , Theorie / oktober 28, 2007

John Gray is misschien wel de meest verontrustende denker van het moment. Hij onderwerpt maatschappij en denken aan een niets ontziende, ontnuchterende analyse. Daarbij haalt hij veel overhoop. Dit boek is tegelijk een aanklacht tegen Bush en de oorlog in Irak en een scherpe anatomie van veel van het politieke denken van na de Koude Oorlog. En in hetzelfde bestek van net tweehonderd pagina’s (in de Engelstalige versie) gaat hij ook nog fundamenteel in op de rol van religie, vooruitgang en vrije wil. Uiteenzettingen over de opkomst van het neoconservatisme wisselt hij schijnbaar moeiteloos af met bespiegelingen over Aristoteles, Leo Strauss of Nietzsche.

Karl Marx – Bart Tromp
Theorie / juli 29, 2007

Kort na het overlijden van Bart Tromp verscheen deze tweede uitgave van zijn biografie van Karl Marx. Het is niet zo maar een herdruk van het boek dat oorspronkelijk in 1983 verscheen, vertelde zijn vrouw Willemien op de herdenkingsbijeenkomst in de Rode Hoed. Tromp had het hele boek opnieuw bekeken. De grootste verandering beschrijft hij zelf in het voorwoord. Na de val van de Muur is het niet meer nodig om zich ‘af te zetten tegen diegenen zich ten onrechte op Marx beriepen’. Tromp heeft dit onderwerp met een goede mix van ernst en humor aangepakt, een beetje de Britse stijl. Soms is het alsof je de schrijver hoort praten.

Vertrouwen in democratie – Herman van Gunsteren
Theorie / oktober 4, 2006

Hoe slim is democratie? Is democratie de beste manier om een land te besturen, of alleen maar de minst slechte? Emeritus hoogleraar Herman van Gunsteren houdt in dit boek een gepassioneerd, zij het soms erg abstract betoog ter verdediging van de democratie. En daar trekt hij een paar actuele lessen uit. Van Gunsteren is erop uit te bewijzen dat democratie niet dom is, maar wijs. Dat roept de vraag op wat wijs en wat dom is. Die wordt helaas niet beantwoord.

De roekeloze geest – Mark Lilla
Theorie / juni 5, 2006

Dit boek gaat over de vraag waarom intellectuelen dwalen, waarom slimme mensen domme dingen doen. Specifieker gaat het over intellectuelen die zich door antidemocratische bewegingen laten verleiden, zich daarbij aansluiten of de daden ervan goedpraten.