Londen, Tweede Wereldoorlog. Dat klinkt naar grappen over surrogaatkoffie, met het gedreun van inslaande bommen op de achtergrond. Maar in deze ambitieuze roman laat Sarah Waters de oorlogscliché's ver achter zich.

Sarah Waters is bekend van 'Fluwelen begeerte', 'Affiniteit' en 'Vingervlug': sensationele thrillers over de geheime (liefdes)levens van vrouwen in Victoriaans Londen. 'De Nachtwacht' is haar eerste boek in een andere setting: Londen in de jaren '40. Het is een ingenieus drama dat zich achteruit beweegt in de tijd, van 1947 naar 1944, en dan naar 1941.

De opening, in 1947, is somber. We volgen vier personages die ieder iets rusteloos en ongemakkelijks hebben. Ze hebben iets meegemaakt, maar wat dat is blijft ongezegd. De oorlog is voorbij. Het leven gaat door, nietwaar? Terug in de tijd, in 1944, wordt duidelijk waar ze zich doorheen hebben geslagen. Iedereen blijkt met elkaar verbonden te zijn – soms op een toevallige manier – door de gebeurtenissen in oorlogstijd. Groot leed of klein leed: in 1944 lijkt alles zich af te spelen in een ander licht. Soms is het leven zelfs gemakkelijker. De oorlog perkt in en dwingt af. Iedereen heeft een taak, en leeft van dag tot dag. De angst is groot, maar er is geen ruimte om ergens bij stil te staan. Na de oorlog wordt iedereen op zichzelf teruggeworpen, en slaat de twijfel toe.

'De Nachtwacht' is serieuzer van toon, en minder over the top dan het eerdere werk van Sarah Waters. Het is een realistische roman, die drijft op zorgvuldige karakters en gedetailleerde beschrijvingen van Londen in oorlogstijd. Nergens krijg je het gevoel om in een oorlogsdrama te zitten. Er steekt veel research in dit boek, maar Waters weet die kennis subtiel in te zetten: een virtuoos geschreven portret van mensen in oorlogstijd.

Recensie: Sonja Snoek.

Waardering:

Sarah Waters. De nachtwacht (The Night Watch) 2006.