Onlangs op de kop getikt, twee verhalen van Curzio Malaparte in de bundel Verhalen uit het Zuiden. Bijzonder is dat het boek midden in de oorlog uitkwam. Het verscheen in 1943 bij Strengholt’s uitgeverij in Amsterdam.
Van Malaparte zijn twee verhalen opgenomen: Eerste liefde en Groet Livorno van mij. Het eerste is een soort metaforisch verhaal over liefde met een wrede boodschap. Het tweede gaat over de Eerste Wereldoorlog. Het bloemrijk taalgebruik van Malaparte is herkenbaar. “Bij het aanbreken van den dag kwam het bevel tot den aanval. Wij liepen in looppas de mooie groene weide in. Plotseling viel Antenore voorover, met zijn gezicht in het gras. Ik sleepte hem achter den stam van een pijnboom en tilde zijn hoofd op. Hij glimlachte. Maar uit zijn mond kwamen golven vermiljoen bloed, als rijpe vruchten.”
Boeiender is de korte biografie van Malaparte achter in het boek. “Malaparte was, omstreeks 1930, het hoofd van een literaire groep die zich ‘Stapaese’ (bovenlandse) noemde en die zich ten doel stelde, tegenover de overdrijving der futuristen, de buitenlandse invloeden, de verering van het machinisme en de moderne beschaving, een zuiver Italiaanse schrijftrant te stellen, getrouw aan de natuur, de familie, de natuur en de betere gevoelens. Later betrad hij andere banen en werde de verdediger van de ‘ermitici’(hermetischen) en de surrealistische schrijvers. Zodoende gaf hij een ruimer veld aan zijn fantasie, ofschoon hij getrouw bleef aan zijn eenvoudig proza. Hij is nu een vooraanstaande persoonlijkheid, een van de Italiaanse schrijvers die het rijkst is aan inspiratie en oorspronkelijkheid.” Bij de opsomming van zijn werken ontbreekt uiteraard De techniek van de staatsgreep, dat de fascistische machthebbers niet zo aansprak.
Ook verwierf ik niet lang geleden de eerste Nederlandse uitgave van Malapartes meesterwerk Kaputt. Deze verscheen kort na de oorlog, hoewel niet helemaal duidelijk is in welk jaar. In de bibliografie lezen we dat De techniek in Italië verboden was, en in Duitsland ‘in het openbaar door de beul verbrand’. Ook dit boek bevat een korte biografie, waarin Malapartes lidmaatschap van de ‘Fascistische partij’ niet verborgen blijft, maar vooral wordt benadrukt dat hij altijd de ‘vrijheid van geest’ is blijven nastreven. We lezen ook dat Malaparte hoort bij een groep die is “genezen van iedere fascistische, ja zelfs burgerlijke illusie, na voor deze genezing in gevangenissen en concentratiekampen boete te hebben gedaan in de loop der laatste jaren onomwonden hun koers hebben bepaald naar de Marxistische critiek over vraagstukken van moderne ontwikkeling en beschaving.”
Een reactie
dat is een mooi exemplaar. ik ben jaloers