Boekenstrijd

Eigen werk! Daadkracht en duidelijkheid Vijf jaar crisis in de VVD Addie Schulte & Bas Soetenhorst Uit het persbericht: “Het boek Daadkracht en duidelijkheid biedt een spannende reconstructie van de gebeurtenissen achter de schermen van de VVD en de dilemma’s waarvoor de partij zich tot op de dag van vandaag gesteld ziet. ” Hans Wiegel bij de presentatie:  “Het is een goed en gruwelijk boek, dat Addie Schulte en Bas Soetenhorst over de VVD hebben geschreven. Alles staat erin, het klopt, het is objectief.”   Besprekingen: ‘VVD staat op tweesprong’ Reformatorisch Dagblad Hans Wansink: ‘Zeer leesbare en waardevolle eigentijdse partijgeschiedenis’ Volkskrant Menno Hurenkamp: ‘Goed gecomponeerd beeld van een verscheurde partij, genadeloos in beeld gebracht’ NRC Duns Ouray: ‘Best een leuk boek’  Het Vrije Volk Jovd: ‘Ontluisterend beeld van een verscheurde partij’ Driemaster Eric Vrijssen: ‘Tja, daar komt Mark Rutte niet verder mee’ Elsevier Te koop: BOL  Van Stockum Uitgeverij Van Gennep

Dit is het dagboek van ´dat andere joodse meisje´, zoals het laatst op tv werd gezegd. Alsof er in Nederland tijdens de oorlog twee joodse meisjes waren met een dagboek. De vergelijkingen met Anne Frank waren bij de ontdekking en de publicatie van dit dagboek inderdaad niet van de lucht. Maar de verschillen zijn groter dan de overeenkomsten. Het eerste wat opvalt aan dit dagboek is de beperkte omvang. Het is het impressionistische en emotionele verslag van een jonge vrouw die in 1943 een maand in concentratiekamp Vught zat. Het eigenlijke dagboek is nog geen dertig pagina´s dik.

Verdient dr. ir. J.A. Ringers een biografie van 400 pagina´s? Eerst werd gedacht aan een artikel, toen aan een boekje. Het werd uiteindelijk een proefschrift, waar mijn tante Tessel Pollmann in november vorig jaar op promoveerde. Weinig mensen zullen weten wie Ringers was. Ik wist het in ieder geval niet. Ringers was vooral een succesvol ingenieur op het gebied van de waterstaat, die geleidelijk aan zijn werkterrein steeds verder verbreedde: van een sluis in de Zeeuwse wateren via de Afsluitdijk en spoorwegen in Nederlands-Indië tot aan de wederopbouw van Nederland na de Duitse inval.

Recensie door: Luc Panhuysen De Republiek der Verenigde Nederlanden werd op het hoogtepunt van haar macht in de zeventiende eeuw omringd door hongerige haaien. De Republiek dacht het spel van de grote politiek te kunnen overleven door zichzelf te blijven en gewoon veel geld te blijven verdienen. Maar dat vergrootte slechts de jaloezie, vooral bij die andere zeevarende natie, Engeland. Mede hieruit zijn de Engelse oorlogen voortgekomen, de con­flicten die de vaderlandse geschiedenis haar grootste zeehelden en de meest monumentale zeeslagen hebben nagelaten. De eerste Engelse oorlog (1652-54) werd voornamelijk gevochten onder bevel van Maarten Tromp, de tweede (1665-67) en de derde (1672-74) onder Michiel de Ruyter. De eerste Engelse oorlog verliep rampzalig. De Nederlandse vloot bestond hoofdzakelijk uit bewapen­de koopvaardijschepen die niets konden beginnen tegen de Engelse zeekastelen. Het overleven van de Repu­bliek stond op het spel. Als de rijke retourvloten uit de kolonieën niet konden worden be­schermd, was er weldra geen geld meer om de oorlog te bekos­ti­gen en was men overgeleverd aan de grijp­grage vijand.

Recensie: Luc Panhuysen Vroeger hadden vaderlandse geschiedenissen steevast minstens tien delen, met meerdere contributanten die allen nadrukkelijk `profes­sor’ voor hun naam hadden staan. Het waren boekwerken met het gewicht van een instituut, waarvoor de fine fleur van elk tijdvak was ingeschakeld en die de geschiedenis omvatte tot in haar kleinste zijpaden. Er worden nog steeds geschiedenissen van Nederland geschreven, maar niet meer door de universitaire keurtroepen. Ook zijn ze éénde­lig, bijna draagbaar. Het meest bekend is het boek van Gerlof Verwey, een man die zich na een carriere in het bankwezen zette aan het schrij­ven van het in 1976 uitgekomen Nederland, le­vensverhaal van zijn bevolking. Dit boek beleeft nog steeds herdrukken. Onlangs verscheen verscheen Neder­land, de vaderlandse ge­schiedenis van prehistorie tot nu door Han van der Horst. Van der Horst is werkzaam bij het Nuffic, de Nederlandse organi­satie voor inter­nationale samenwerking in het hoger onderwijs en heeft slechts één andere titel op zijn naam staan: The Low Sky. Under­standing the Dutch, een boek voor buitenlanders om Nederland te leren be­grijpen

Recensie door: Luc Panhuysen Hoeveel materiaal heeft een biograaf nodig om zijn verhaal een eigen kleur en geluid mee te geven? Henri van der Zee, oud-correspondent van de Telegraaf in Londen, vertelt de geschiedenis van Jacobus Captein, een ex-slaaf over wie niet veel bekend is, en noemt dat leven zelfs `dramatisch’. Wat beslist aan het drama toevoegt, is de wrede onafwendbaarheid waarmee alle tegenspoed zich ontvouwt. Jacobus Captein (1717-1747) werd niet oud, en ook dat lijkt logisch te midden van zo veel verwarring. Zijn leven begon in volkomen onschuld, hoogstwaarschijnlijk in een dorp in West-Afrika. Op achtjarige leeftijd werd hij ontvoerd door slavenrovers. Vanaf dat moment ging hij van hand tot hand: hij werd verkocht aan een Zeeuwse zeekapitein, die hem vervolgens cadeau deed aan een koopman van de West Indische Compagnie (WIC). Hij ontmoette in korte tijd veel sympathieke Nederlanders die zich over hem ontfermden en hem kansen boden waar een witte knul van zeventien alleen van kon dromen. Niets leek zijn geluk in de weg te staan.  

Het regent boeken van, met en over politici, dus de verkiezingen zullen er wel aankomen. Maar omdat die een half jaar eerder zijn dan gedacht, zijn het haastklussen. Sommige politici schakelen dan een journalist in, maar premier Jan Peter Balkenende is zelf achter het toetsenbord gekropen. Hij leefde zich op 3 oktober flink uit en schreef hij 28 brieven aan mensen die hij de laatste jaren had ontmoet, maar ook aan Jan Modaal en ‘ de kiezer’. Een kaftje eromheen en klaar is Kees.

Het levensverhaal van Ayaan Hirsi Ali was in grote lijnen en soms tot in details al bekend, voor haar autobiografie verscheen. Er zijn weinig politici waarvan zoveel bekend is. De stamboom van Hirsi Ali, ooit  Hirsi Magan, werd tot in de Tweede Kamer besproken. Haar gedwongen huwelijk, haar vluchtverhaal, haar besnijdenis, waren onderdeel van een politieke legende. Bij haar was er al vrijwel geen scheiding tussen persoon en politiek en voor zover die nog bestond is die hier nog verder weggehaald. Zeker het eerste deel, over haar leven in Afrika, is van een soms pijnlijke openhartigheid.

Recensie door Luc Panhuysen Een mooi schilderij is het niet, het portret van familie Van Eck. De vrouwen, met hoeden op als lampenkappen, kijken wat plompverloren van het kanvas, net als de baby op de schoot van mevrouw Van Eck. Meneer Van Eck lijkt moeite te hebben met stilzitten, en dreigt ieder moment uit zijn zetel op te staan. Des te meer valt het jongetje op, dat glunderend het centrum van het portret opeist.

Recensie door: Luc Panhuysen   Stadhouder-koning Willem III (1650-1702) is een van de spectaculairste staatslieden uit de Nederlandse geschiedenis. Maar waar vinden we de brede boulevard die zijn naam draagt? Niet in Rotterdam, Amsterdam of Utrecht, waar ze alle stadhouderlijke en koninklijke Willems afdoen met Oranjeplein, Stadhouderskade of Willemstraat. Tilburg heeft een Willem II straat, maar daar houdt het op. Breda is volstrekt Willemloos, Leeuwarden eveneens. Waar anders heeft men de koning-stadhouder een straat waardig geacht dan in Den Haag, zijn geboorteplaats. Hier bevindt zich, in het verlengde van de vijf keer langere Margaretha van Henneberg weg, een rotstukkie dat Willem III straat heet.