Gratis maar niet goedkoop is de leus van dagblad De Pers. Amper drie jaar na het begin is er al een biografie van het ontstaan en de woelige eerste periode. Wetenschapsjournalist Govert Schilling vertelt met veel vaart het verhaal van initiatiefnemer Cornelis van der Berg, investeerder Marcel Boekhoorn, hoofdredacteur Ben Rogmans en de jonge en onstuimige redactie.
Het opzetten van De Pers was een waanzinnig avontuur, een roller coaster, zo wordt ons meer dan eens verteld. Een gratis kwaliteitskrant bestond nog nergens. De aspiraties van vooral de eigenzinnige Van der Berg waren groot. Het gratis dagblad zou de verhoudingen in de vaderlandse pers omver kegelen, de beste en grootste krant van Nederland worden.
De Pers kwam op een moment dat er al veel gaande was in de krantensector. PCM zat in problemen en was overgenomen door de Britse investeerder Apax. De Telegraaf begon verliezen te lijden. Uitgever Wegener worstelde met de fusie van het AD met een aantal regionale dagbladen.
Een poging om De Pers op te zetten in samenwerking met PCM mislukte. Dan maar alleen. Ook bedankte Quote-man Jort Kelder voor de eer om hoofdredacteur te worden. Hij bleef wel betrokken, zij het niet altijd tot ieders tevredenheid. Van der Berg ontplooide allerlei nevenactiviteiten, er kwam opeens een zaterdagkrant die de verliezen nog verder opstuwde. De redactie herbergde een aantal ervaren krachten, maar toch vooral onervaren en enthousiaste nieuwelingen. Sex, drugs en veel alcohol waren de ingrediënten voor de nieuwe journalistiek-romantiek.
Het kantoor moest nog verbouwd worden terwijl de krant al bijna zijn vuurdoop beleefde. De eerste krant stikte van de fouten, maar de reacties waren overwegend positief.
Schilling heeft oog voor de aansprekende details, de menselijke drama’s en de botsende karakters van de hoofd- en bijrollen. Hij vertelt in korte, krachtige zinnen en blijft dicht bij de beleving van de betrokkenen. Met cursief gedrukte teksten wekt hij de indruk dat hij hun gedachten weergeeft.
Dichter bij kan haast niet.
Deze aanpak heeft ook een nadeel. Hij neemt nergens afstand om te vertellen wat het verhaal van De Pers eigenlijk inhoudt. Wat zegt het over Nederland, of op zijn minst over het perslandschap? Ergens suggereert hij wel een verband met een bepaald levensgevoel, vooral in verband met de Pers op Zaterdag: die is voor ‘multidimensionale mensen die van veel markten thuis zijn.’
Ook willen we wel weten of de ruim driejarige Pers echt levensvatbaar is. Toekomst veilig, stelt de titel van het laatste hoofdstuk. Dat is te danken aan een deal met Wegener, misschien wel het meest behoudende krantenconcern in Nederland. Daar had ik nog wel iets meer over willen lezen.
Waardering:
Govert Schilling, Gratis maar niet goedkoop. De kostbare wording van dagblad De Pers (2010)
Geen reacties