Dagboeken zijn voor de Tweede Wereldoorlog een van de belangrijkste bronnen. De vaak persoonlijke invalshoek van de schrijvers, gecombineerd met het concept waarbij steeds een dag of een paar dagen verstrijken, en de volstrekte authenticiteit maken inleving voor de lezer makkelijk. Denk aan het dagboek van Philip Mechanicus of dat van Etty Hillesum. En uiteraard Anne Frank. Anderen schreven noodgedwongen of uit keus hun ervaringen la...
De eik is de koning van het bos. Kappen van bomen is slecht. En klimop moet je van de stam van een boom weghalen, anders wordt die gewurgd. Over bomen en bossen bestaan volgens bosbeheerder Simon Klingen veel verkeerde ideeën. 21 van die misverstanden heeft hij in een compact boek behandeld, waarbij hij zijn pragmatische houding duidelijk laat blijken. Een aantal misverstanden gaat over de biologische en ecologische eigenschappen van...
Karen Armstrong is bekend als schrijver van dikke boeken over religie. Haar boek over de ‘heilige natuur’ is aangenaam beknopt. Wel bevat het een soortgelijke stortvloed aan gegevens en citaten uit allerlei werken. En een grote ambitie: we (de westerse lezer vooral) moeten anders gaan denken over de natuur. Die moeten we ‘heilig’ verklaren, en niet meer zien als gebruiksvoorwerp. In dit boek behandelt ze aan de hand van een aantal th...
Toen ik jaren geleden een bundel ooggetuigenverslagen van de Tweede Wereldoorlog samenstelde, had ik een vaag idee wie Etty Hillesum was. Een zweverig type, iemand die niet in politiek geïnteresseerd was, maar in het innerlijk leven. Toch ging ik haar dagboek over de Tweede Wereldoorlog lezen, want misschien zou het een mooi fragment opleveren. Dat fragment had ik snel gevonden. Het ging over een bezoek aan de Gestapo. Ze beschreef d...
Bossen aanplanten is lang niet altijd zinvol. Bomen kunnen soms klimaatproblemen groter maken. Het is niet erg als landbouwers af en toe een stuk bos platgooien. Ongerept bos bestaat bijna niet meer. Dat zijn maar een paar van de heilige huisjes die wetenschapsjournalist Fred Pearce omver kegelt in zijn boek A trillion trees. Hij onderzoekt de geheimen van het bos, maar vooral ook de ideeën en mythes die daarover de laatste decennia ...
Filosofie in de Lage Landen: dat is natuurlijk Spinoza. En dan? Kende deze streken buiten hem grote denkers, afgezien van enkele passanten? Misschien wel niet, maar dat heeft filosoof Erno Eskens er niet van weerhouden een levendige geschiedenis te schrijven van de denkers en dwalers die zich door de eeuwen op dit grondgebied hebben opgehouden. Dat heeft hij gedaan door zijn bereik op verschillende manieren te vergroten. Niet alleen ...
Colonnes pantservoertuigen en tanks doorkruisen het Oekraïense platteland. Steden worden belegerd, mensen worden verjaagd. 2022? Ja. Maar ook 1941. Iets meer dan tachtig jaar geleden viel nazi-Duitsland met enkele bondgenoten de Sovjet-Unie binnen. In hun gelederen, aan het zuidelijke front, bevond zich journalist, auteur, enfant terrible Curzio Malaparte. Gestoken in het uniform van kapitein van de Italiaanse alpenjagers trok hij me...
Wat betekent het dat we in het antropoceen leven? Volgens de Australische filosoof Clive Hamilton is de betekenis daarvan amper te overschatten. In het antropoceen zal de verhouding tussen de mens en de aarde drastisch moeten veranderen. In het antropoceen is ‘het stempel dat de mens wereldwijd op zijn omgeving drukt, (..) zo omvangrijk en werkzaam (,) geworden dat het in zijn impact op het functioneren van het aardsysteem somm...
De tolk van Kabul – Matthieu Aikins Nog maar een paar jaar geleden was Europa in de grip van een vluchtelingencrisis. Tienduizenden, honderdduizenden mensen vertrokken uit Turkije op kleine bootjes naar Griekse eilanden en vandaar naar het vasteland. Het waren vooral Syriërs, Irakezen en Afghanen die zo een veiliger bestaan zochten. Onder hen was ook een Canadese journalist die zich voordeed als Afghaan en met zijn tolk meereisde. Ja...
Verraad, dat is misschien wel erger dan moord en doodslag. Misdaden gepleegd door vijanden, die zijn te verwachten. Maar verraad pleegt iemand die je op een of andere manier vertrouwt, het komt onverwacht. En het draagt een grote last. Niet voor niets heeft Dante de negende en laagste cirkel van de hel voor de verraders gereserveerd. Verraad staat centraal in twee recente boeken: het al veelbesproken Het verraad van Anne Frank, gesch...
