Iets na de helft van Grote verwachtingen heeft Geert Mak een ‘intermezzo’ ingelast. Hier komt hij, nog duidelijker dan in de andere hoofdstukken, zelf aan het woord, over zijn woonplaatsen Amsterdam en Friesland. Het is een weemoedig stemmend hoofdstuk. Een gevoel van verlies, het verdwijnen van een aantrekkelijke omgeving, van een ‘thuis’, staat centraal in zijn eigen ervaring. “Mijn oude Amsterdam loste langzaam op,” schrijft Mak. ...
Toen de torens van het World Trade Center in vuur en vlam stonden nadat er vliegtuigen ingevlogen waren, liepen mensen geduldig de trappen af. Ze bleven fatsoenlijk. Ze duwden elkaar niet uit de weg en hielpen elkaar zelfs. Dat is voor Rutger Bregman een van de vele bewijzen dat mensen deugen, dat ze vriendelijk met elkaar omgaan, zelfs in noodsituaties. Maar wacht eens even. Waarom was het zo druk op de brandtrappen van die gebouwen...
Wie gaat er tegenwoordig niet de ruimte in? Miljardairs als Jeff Bezos en Elon Musk, grootmachten als de VS, China en India maar ook kleinere staten als de Verenigde Arabische Emiraten hebben plannen en projecten om de ruimte te verkennen. Het ultieme doel: Mars. Over die plannen schreef de Vlaamse auteur Pieter van Dooren een boek dat zich uitstrekt van de vroegste ideeën over menselijke vlucht tot de voortplanting in toekomstige Ma...
In 1961 ging Harry Mulisch naar Israël om verslag te doen van het proces tegen Adolf Eichmann. De voormalige leider van Afdeling IVB4 van het Geheime Staatspolizei-Amt van het Reichssicherheitshauptamt, onderdeel van de SS ,was het jaar daarvoor door Israëlische geheim agenten ontvoerd vanuit Argentinië. De verdoofde Eichmann werd met een rolstoel in het vliegtuig naar Israël gebracht, met het verhaal dat hij een jood was die “voor ...
De Russisch-Britse journalist Peter Pomerantsev heeft de wereld rondgereisd op zoek naar nepnieuws, desinformatie, propaganda en complotdenkers. Die problemen spelen niet alleen in de VS en Rusland, maar ook in de Filipijnen, Mexico en elders. Hij onderzoekt de schimmige wereld van trollenfabrieken, van campagnes die niet meer gericht zijn op het vestigen van een andere waarheid, maar die erop gericht zijn om verwarring te zaaien. Da...
De geschiedenis van het Merwedeplein tussen 1933 en 1945 weerspiegelt wat in Amsterdam gebeurde in die jaren. Een gewoon plein was het niet, blijkt uit het boek Anne Frank was niet alleen. Het Merwedeplein was in de jaren dertig een modern plein in Amsterdam-Zuid, in de schaduw van ‘de wolkenkrabber’, een gloednieuw flatgebouw van maar liefst twaalf verdiepingen hoog. Aan dat plein vond Edith Frank-Holländer in 1933 een woning voor h...
Een goed boek lees je altijd te laat. En nooit te laat. Daarom toch nog een korte bespreking van Laura H., het boek van NRC*-journalist Thomas Rueb. Laura H. was het meisje uit ‘Sweet Lake City’ (Zoetermeer) dat naar het kalifaat van Islamitische Staat vertrok en daar op spectaculaire wijze uit ontsnapte. Het verhaal van haar vlucht werd wereldnieuws via een interview op de Koerdische tv. Dit boek vertelt hoe een losgeslagen meisje u...
In Duitsland is Theodor Adorno herontdekt. Adorno is een van de grondleggers van de Frankfurter Schule, het instituut van de kritische theorie. De Frankfurter Schule combineerde al in het interbellum marxisme met psychologische inzichten. Die combinatie is ook terug te vinden in deze korte tekst uit 1967, een verslag van een lezing. Daarin probeert hij het succes van het toenmalige rechts-radicalisme te verklaren. Is die verklaring ...
In 1994 was het de grote sensatie in Amsterdam: de Digitale Stad. Eindelijk kon het algemene publiek het internet op. Kunstenaars, ambtenaren, studenten, journalisten, ze stonden in de rij om er aan deel te nemen. Ik ook. Marleen Stikker was een van de oprichters van de Digitale Stad en de eerste ‘burgemeester’. Ze bleef steeds betrokken bij digitale ontwikkelingen, maar koos niet voor ‘de rode Ferrari’, het grote geld. Ze werd direc...
De beste boeken van 2019 De 5 beste boeken van dit jaar – met links naar de recensies en de meest gelezen recensies dit jaar.
James Lovelock, de inmiddels honderd jaar oude bedenker van de Gaia-theorie, denkt dat in de toekomst mensen ondergeschikt zijn aan intelligente machines. En dat vindt hij een prachtig vooruitzicht. Hij weet dat beeldend te presenteren. Misschien zijn er straks wel bomen waaraan batterijen groeien. De gaia-theorie gaat ervan uit dat het leven zijn omgeving aanpast en daarmee leven mogelijk maakt. De hele aarde is in feite een levend ...
Dertig jaar geleden kwam de Koude Oorlog ten einde, met een klinkende en geweldloze overwinning van het Westen. De Berlijnse Muur werd neergehaald en vanaf toen was nog maar één weg naar een succesvolle samenleving, die van het Westen, de liberale, kapitalistische democratie. Zo leek het in 1989. De zaken staan er nu heel anders voor. Populistische leiders in landen als Hongarije en Polen verwerpen essentiële elementen van de demo...
