Medezeggenschap – Wim Blockmans
1500-1800 , Geschiedenis , Middeleeuwen , Politiek / december 21, 2020

Democratie, zo weet iedereen, komt uit het oude Griekenland. In de duistere tijden van Romeinse keizers en de middeleeuwen waren er alleen despotische heersers. Pas door de Franse revolutie kregen burgers weer wat te zeggen. Dat is een zeer korte standaardgeschiedenis van de democratie. Maar die is niet alleen kort, maar ook fout, zo laat emeritus hoogleraar Wim Blockmans in zijn uitvoerige studie Medezeggenschap overtuigend zien. Ook in de middeleeuwen waren er allerlei vormen van politieke participatie van burgers. Het idee dat een monarch als een van god gegeven heerser het voor het zeggen moest hebben, was vaak omstreden. Dat kwam regelmatig door het gedrag van die monarchen en de nogal willekeurige selectieprocedure van een opvolger. De onbekwaamheid van zieke of zwakke vorsten en erfkwesties deden de twijfel rijzen over hun machtige rol. En de ‘heerlijke’ heersers waren niet lang niet altijd een zegen voor het land. In allerlei landen ontstonden tussen 1100 en 1350 statenvergaderingen, Rijksdagen, Sjem, Cortes, parlementen of hoe de bijeenkomsten ook mogen heten. Ze werden vaak bijeengeroepen in tijden van crisis en transformatie. Dan wisten de afgevaardigden van burgers en zelfs boeren soms hun stempel op het bestuur te drukken. Maar bijna even vaak werden hervormingen…