Een beter milieu begint niet bij jezelf – Jaap Tielbeke
Klimaatverandering , Toekomst / november 12, 2020

Bij de zelfscankassa in de Albert Heijn kan je kiezen voor een korte kassabon. Dat scheelt papier. De Speld maakte er een item over: Klimaatverandering stopgezet door vrouw die kiest voor korte bon. ‘Ik ben gek op deze planeet, dus de keuze was makkelijk gemaakt’, zei de 25-jarige Marline. De grap was voor mij goed getimed: die verscheen toen ik Een beter milieu begint niet bij jezelf van Jaap Tielbeke aan het lezen was. Het leek een van zijn belangrijkste punten goed te illustreren: individuele acties van consumenten helpen niet om grote milieuproblemen op te lossen. En ja, ik word ook moe van advertenties van energiebedrijven die doen alsof ze de groenste ter wereld zijn. Of die de bal handig terug leggen bij hun klanten. Zoals Vattenfall adverteert met de slogan: klimaatverandering: kun jij er wat aan doen? Zo heeft Tielbeke meer goede punten. Hij keert zich tegen de neiging om het klimaat als een grote rekensom te zien. En tegen de technofix van de ecomodernisten die denken dat techniek, vooral kernenergie en geo-engenineering, ons gaat redden. ‘De moeilijke route’ Maar er is ook veel wat schuurde tijdens het lezen. Dat begon met de pretentie ervan. ‘In dit boek kies…

Fantoomgroei – Sander Heijne en Hendrik Noten
Economie , Toekomst / oktober 5, 2020

Zo’n beetje iedereen hier heeft het gelezen. Dat zei ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers in de Tweede Kamer over het boek Fantoomgroei. Prachtige reclame uiteraard en ik kon niet achterblijven. Het uitgangspunt van Fantoomgroei is een rapport van de Rabobank uit 2018. In dat rapport wordt gesteld dat de inkomens van Nederlanders de afgelopen veertig jaar ver achter zijn gebleven bij de groei van de economie. Sander Heijne, onder andere oud-economieredacteur bij de Volkskrant, en Hendrik Noten, die werkte bij een werkgeversorganisatie, wilden uitzoeken hoe dat kon.  Expedition Robinson Die zoektocht leidt hen langs belangrijke punten in de economische geschiedenis van Nederland. En daar blijft het niet bij. Ze onderzoeken ook de internationale herkomst van onze ideeën over economie. Waarom denken we dat als de economie groeit mensen ook rijker worden? Wat is ‘de economie’ eigenlijk? Om met dat laatste te beginnen: de auteurs komen met een eigen definitie, die ik iets inkort: Economie is het vermogen van een groep mensen om samen een probleem op te lossen. Dat is aardig gevonden, maar het lijkt me meer een omschrijving van Expedition Robinson. Een groep mensen op een eiland moet samen problemen oplossen. Maar als het over economie gaat, is de vraag welke…