Nadat in juni 1950 de Koreaanse Oorlog is uitgebroken stuurt de Nederlandse regering met enige tegenzin  een detachement vrijwilligers naar het strijdtoneel. De communistische inval in Zuid-Korea is door de Verenigde Staten, onder de vlag van de Verenigde Naties, beantwoord met militaire bijstand. Om politieke redenen is deelname van zoveel mogelijk landen gewenst.
In het Nederland van de wederopbouw zijn er tal van redenen om huiverig te staan tegen over daadwerkelijke deelname aan de strijd. De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en de strijd in Nederlands-Indië zijn nog vers. De Nederlandse strijdkrachten zijn zich juist aan het hergroeperen in Navo-verband. Dan zijn er nog de kosten. Maar de band met de Amerikanen drukt zwaarder. Nederland kan niet achterblijven.

Op 26 oktober vertrekt het Nederlands Detachement Verenigde Naties. Het bataljon is met 636 militairen niet eens op volle sterkte. Op dat moment zijn de Amerikanen en hun bondgenoten aan de winnende hand. Maar juist rond die tijd begint de Chinese interventie, die de kansen weer doet keren. Voor de Nederlanders is er meer dan genoeg te vechten over.
In ‘de hel van Hoengsoeng’, waarbij Chinezen massaal optrekken, komen 17 militairen om. Bij een volgende zware slag, rond Heuvel 325, sneuvelen nog eens negen man. En zo gaat het door, op weer andere heuvels.

Dit boek is een eerbetoon aan de eerste lichting Korea-strijders, met het doel ‘de herinnering levend te houden’. De oorlog in Korea is volgens Stiphout ‘de minst bekende operatie’ van na de Tweede Wereldoorlog. Dat is overigens geen Nederlands verschijnsel, dat geldt ook voor de Amerikanen. Boeken over de Korea-oorlog hebben vaak titels met variaties op ‘The forgotten war’. Ook vanuit Nederland was er destijds weinig belangstelling. Dat is een van de grote verschillen met de huidige operaties, zoals in Afghanistan. Nederland deed mee, maar het maakte niet echt indruk.
Stiphout laat overigens na om het thuisfront uitgebreid te schetsen. Passages over communistische tegenstanders van de oorlog die ouders van gesneuvelde Korea-gangers een kaart sturen met felicitaties, schreeuwen om meer. Ook een opmerking over het ombrengen van krijgsgevangenen door de Nederlanders blijft zonder uitwerking. Of dat werkelijk gebeurde, blijft onduidelijk.
De titel roept vraagtekens op. Dit was volgens Stiphout ‘de bloedigste’ sinds de Tweede Wereldoorlog. Er kwamen mogelijk vier miljoen mensen om, vooral Noord-Koreaanse en Chinese militairen en Koreaanse burgers. Of andere conflicten inmiddels meer slachtoffers hebben gemaakt, is moeilijk te zeggen. Het blijft vooral raar deze term op de Nederlandse deelname te plakken. Voor Nederland was het niet de bloedigste oorlog, al kwamen er 120 militairen om.
Stiphout heeft intensief gebruik gemaakt van de interviews die hij met een aantal Korea-strijders heeft gehouden. Het verhaal doet soms nogal geromantiseerd aan, met de weergave van de letterlijke dialogen aan het front. Dat komt ook door het nogal ronkende taalgebruik. Stiphout voert het inlevend vermogen wel erg hoog op en dat gaat ten koste van de afstand. We zitten erg dicht op de huid van de militairen, wat het verhaal spannend maakt, maar weinig diepgang geeft.

Dit is traditionele, om niet te zeggen ouderwetse, militaire geschiedenis. De hoofdpersonen zijn helden die ongelooflijke ontberingen doorstaan. Steeds moeten juist zij de gevaarlijke klussen opknappen en staan ze aan de frontlinie. Van hun bondgenoten hebben ze op hun best geen last, maar vaker brengen die roekeloze Amerikanen de Nederlanders juist in problemen. De Zuid-Koreanen komen in het boek amper voor, alleen als ze hun stellingen weer eens hebben verlaten. De vijand is een amorfe massa, zonder gezicht of naam, die het vooral van de enorme aantallen mensen moet hebben.

Waardering:

Robert Stiphout, De bloedigste oorlog. Het vergeten bataljon Nederlandse militairen in Korea (2009)