Korte inhoud: ‘Een actuele kijk achter de schermen van het Vaticaan’, aldus de sticker op het omslag. En dat klopt. Dit is een beschrijving van het Vaticaan van de afgelopen jaren door een zeer ervaren Amerikaanse journalist. John Thavis werkte dertig jaar als correspondent in het Vaticaan. In dit boek heeft hij een aantal belangrijke affaires van de afgelopen jaren beschreven. Ook geeft hij een behoorlijk kritisch portet van paus Benedictus XVI.
Stellling van het boek: There is something rotten in the state of the Vatican.
Stijl: Journalistiek, doorspekt met persoonlijke ervaringen. Lekker om te lezen.
Waardering:
Geschikt voor: Iedereen die wil weten wat er achter de schermen van het Vaticaan gebeurt. John Thavis is een beschaafde, rustige man. Hij zoekt geen sensatie, maar zijn verslag van wat er in het Vaticaan gebeurde de afgelopen jaren is wel spectaculair.
Thavis was bijna dertig jaar verslaggever en bureauchef van The Catholic News Service in Vaticaanstad en daardoor zat hij dicht bij de ontwikkelingen in het Vaticaan. In dit boek ligt de nadruk op het pontifiaat van Benedicus XVI, wat gezien de actualiteit zeer goed uitkomt.
Dit boek bevat niet letterlijk zijn dagboeken, maar thematische hoofdstukken over enkele aansprekende affaires en een tamelijk hilarisch hoofdstuk over Thavis’ werk als Vaticaan-correspondent. “Ergens niet bij zijn is een belangrijk onderdeel van het verslaan van pauselijke reizen,” aldus Thavis.
Thavis zegt in zijn inleiding nadrukkelijk non-fictie te schrijven. Maar sommige verhalen blijven fantastisch. Het hoofdstuk over het Legioen van Christus, onder leiding van de charismatische Marcial Maciel Degollado, is verbijsterend. Aanvankelijk lijkt het een van de vele misbruikzaken te zijn, maar de Mexicaanse ‘vader Maciel’ blijkt er verschillende minnaressen op na te houden, miljoenen te hebben weggesluisd, hanteerde vijf identiteiten, kinderen te hebben.
Onder het pontificaat van Johannes Paulus II werd er echter niets aan gedaan. Voor Benedictus was dit een groot probleem, hij kon niet hard optreden zonder zijn voorganger, die al op weg was naar de zaligverklaring, impliciet te bekritiseren.
Een redelijk verbijsterend kijkje achter de schermen zijn ook de besprekingen met de Pius X Broederschap, een groep van ultra-orthodoxe katholieken. Een van de bisschoppen die zich bij het bondgenootschap had aangesloten was de holocaust-ontkenner Richard Williamson. De bisschoppen van het broederschap waren in 1988 uit de kerk gezet. Maar de Broederschap bleek met haar traditionele opvattingen in een behoefte te voorzien. Gedetailleerd beschrijft Thavis de onderhandelingen van Benedictus met de ultra-orthodoxen. Symbool van de strijd was de Tridentijnse (Latijnse) mis, die door het tweede Vaticaanse concilie was afgeschaft.
Het opheffen van de excommunicatie van de bisschoppen, waaronder Williamson, werd een van de grootste pr-rampen voor Benedictus, het dieptepunt aldus Thavis. Een Duitse paus die een holocaustontkenner in de schoot van de kerk opneemt. Volgens Thavis was het mogelijk omdat niemand de paus had ingelicht over de risico’s.
Uiteindelijk ging Benedictus op Charlie Brown lijken: ‘eindeloos doorploeterend, in het volle besef dat hij het in deze wereld toch nooit kon winnen, zijn stemming leek vaak mistroostig of weemoedig.’ Hij citeert een kardinaal: ‘Is er een piloot aan boord?’
Ondertussen waren de strijdslijnen in het Vaticaan zo ingewikkeld geworden dat geen enkele buitenstaander precies kon vertellen wat er aan de hand was en wie op wiens hand was.
Thavis voorspelde het terugtreden van Benedictus niet, maar als je het laatste hoofdstuk is het helemaal niet onlogisch dat Benedictus die conclusie trok.
Met een goede timing, een lekkere vertelstijl en de kennis van iemand die er jaren bovenop zit, is dit het handboek voor de beginnende Vaticaanwatcher.
Geen reacties