Boekenstrijd

In zijn kenmerkende telegramstijl vol slang en verzonnen woorden raast misdaadschrijver James Ellroy in dit laatste deel van zijn Underworld USA trilogie door de Amerikaanse geschiedenis. Misdaad, politiek en zelfs liefde lopen als rode draden door dit verhaal, dat een alternatieve historie biedt van de periode 1968-1972. Dit boek is even hectisch en gewelddadig als het computerspel Grand Auto Theft. Daarin moet de hoofdrolspeler opdrachten uitvoeren: vrouwen versieren, voorwerpen stelen, tegenstanders vermoorden of gebouwen vernietigen. Tussendoor kan je auto’s stelen, racen, mensen beroven, maar ook sporten, eten, zuipen, stunts uithalen met diverse voertuigen etc.  

Misdaad is overal. Uiteraard in de handel in verboden verdovende middelen of in wapens. Maar ook in de illegale stort van vuilnis, maar ook in melk of in haute couture. Overal waar geld verdiend kan worden, is de misdaad. Niemand kan het stoppen. Dat is het beeld dat oprijst uit Gomorra, het portret dat journalist Robert Saviano schetst van de camorra, de maffia van Napels. Efficienter dan de Siciliaanse Cosa Nostra, innovatiever dan de andere concurrenten. Het is een beeld dat de romantiek van de maffia ondermijnt, maar op een sinistere manier toch romantisch is.

Een man of twee, een paar schoten, een uitgebrande auto, soms een ooggetuige die een schim opvangt, een paar pagina’s met overlijdensadvertentie’s in De Telegraaf, als het kan een protserige begrafenis, veel theorieën en speculaties, maar zelden een verdachte, laat staan een veroordeling. De liquidaties in de Amsterdamse onderwereld hebben een bekend, bijna routineus verloop gekregen. Maar de samenhang ervan is zelfs voor geïnteresseerde buitenstaanders lastig te volgen. Is er een oorlog van allen tegen allen gaande, een Wild West waar het erom gaat eerder een huurmoordenaar te sturen dan de tegenstander? Of is er sprake van een strijd tussen twee kampen: de oude Hollandse penose vs. de ‘Joego’s’? Paroolcollega’s Bart Middelburg en Paul Vugts verschaffen voor zover mogelijk helderheid in hun boek over de oorlog in de Amsterdamse onderwereld.