Korte inhoud: Wat zou er gebeuren als Osama Bin Laden terecht had gestaan in New York voor de aanslagen van 11 september? Een fictieve geschiedenis, compleet met getuigenverhoren en een zeer actieve rol voor Bin Laden zelf, ontsproten aan het brein van advocaat Knoops.
Stelling van het boek: Het is lastig te bewijzen dat Osama Bin Laden verantwoordelijk was voor de aanslagen van 11 september
Stijl: Goedkope rechtbankthriller.
Geschikt voor: Samenzweringstheoretici, rechtbankjunkies.
Waardering: 
De vraag of Osama Bin Laden achter de aanslagen van 11 september 2001 zit is nooit ‘sluitend’ beantwoord. Dat is het uitgangspunt van advocaat Geert-Jan Knoops in zijn nieuwe boek waarin hij een fictieve rechtszaak in de Verenigde Staten beschrijft.
Met zo’n vraag kom je natuurlijk snel in het domein van de samenzweringstheorieën, waarin de Amerikaanse overheid zelf of onbekende anderen achter de aanslagen zitten. Dat is niet de kant die Knoops op gaat. Zijn veronderstelling is dat mogelijk andere leden van Al Qaida de aanslagen hebben gepleegd, buiten medeweten van Bin Laden om.
Is dat echt een interessante vraag? Natuurlijk kan je vragen stellen over van alles nog wat. Maar de alternatieve theorie van Knoops is op zeer dun ijs gebaseerd. Het is duidelijk dat de aanslagen van 11 september jarenlange voorbereiding hebben gevergd. Zou dat allemaal verborgen kunnen blijven voor de leider van Al Qaida? Hij had ook zelf al duidelijk gemaakt aanvallen op Amerikaanse doelen te willen.
Er is geen geschreven bevel van Osama Bin Laden gevonden voor de aanslagen van 11 september. Hij heeft de betrokkenheid aanvankelijk ontkend, maar zich er later op beroemd in video’s. Diverse handlangers hebben over zijn rol verteld. Er is een video uit eind 2001 waarin een man, die sterk op Bin Laden lijkt, de aanslagen bespreekt en zich blij verrast toont over het grote effect.
Knoops stelt ook nog een reeks andere vragen, zoals hoe het mogelijk is dat één man er voor verantwoordelijk is dat het machtigste land ter wereld een oorlog begint en of deze oorlog wel in deze vorm gevoerd had mogen worden.
Volgens Knoops kunnen deze vragen het best beantwoord worden in een rechtszaak. Voor een jurist is dat een begrijpelijk antwoord. Juist is het echter niet, het gaat hier om politieke en niet in de eerste plaats om juridische vragen. Rechtsspraak is een bijzonder geschikte vorm om op sommige vragen het antwoord te vinden, maar dekt niet de hele wereld.
Er zijn nog meer bezwaren tegen dit boek.
Knoops laat allerlei getuigen opdraven, zoals George Bush en Zacarias Moussaoui, de zogenoemde twintigste kaper. Het is overduidelijk dat de sympathie van advocaat Knoops bij de verdediging ligt. De presentatie van het bewijs door het openbaar ministerie tegen Bin Laden is erg zwak. De aanklager reageert niet of heel beroerd op de getuigen die de verdediging oproept. Maar de advocaat van Bin Laden en de verdachte zelf weten de getuigen van de aanklager altijd met een paar vragen in de hoek te krijgen.
Belangrijk argument van de verdediging is dat Khalid Sheikh Mohammed (KSM) heeft toegegeven de organisator van 9/11 te zijn geweest. Hoe kunnen Bin Laden en Khalid Sheikh Mohammed het ‘brein’ zijn van één daad als er geen verband is tussen de twee, zo vraagt de advocaat. Maar waar wordt dat op gebaseerd? Een van de sporen die naar Bin Ladens schuilplaats in Pakistan leidden, kwam in een verhoor van KSM.
De verdediging maakt ook een belangrijk punt van de vermeende misdrijven die door de Amerikanen zijn gepleegd tijdens de oorlog tegen terrorisme, zoals martelingen en burgerslachtoffers. Op een gegeven moment vraagt Bin Laden zelfs of er wel een huiszoekingsbevel was voor zijn huis in Abottabad. Dat is toch wel lachwekkend.
Het openbaar ministerie mag nog wel zeggen dat, ook al zouden de Amerikanen misdrijven hebben gepleegd, dat niet betekent dat Bin Laden vrijuit gaat.
Knoops laat het oordeel aan de lezer. Dat lijkt heel open. Maar zijn suggestieve manier van het presenteren van de ‘zaak’ en van de feiten ondermijnt die openheid. Het fictieve karakter van dit boek eigenlijk een makkelijke uitweg voor Knoops. Zeg dan gewoon dat je denkt dat er geen bewijs is tegen Bin Laden.
Geen reacties