Is Rusland na de val van de Sovjet-Unie een ‘Europees’ land geworden? Waarom is de confrontatie tussen Rusland en het Westen zo heftig is geworden? Dat zijn vragen die al jaren spelen in de internationale politiek en die in Nederland een nieuwe urgentie hebben gekregen door het referendum over het associatie-akkoord van de EU met Oekraïne, dat ook over onze verhouding met Rusland blijkt te gaan. In zijn boek De Wraak van Poetin wil Hubert Smeets wil vooral verklaren waarom de ‘Europeanisering’ van Rusland na 1990 is mislukt en welke gevolgen dat heeft. Smeets analyseert het pad van Poetin dat het vervolg is op het mislukte Europese project dat onder Michail Gorbatsjov in gang werd gezet, maar onder Boris Jeltsin al vastliep. In plaats van een parlementaire democratie kwam er een presidentiële republiek, in plaats van een tot compromissen bereide vrienden werden Rusland en de EU buren met een ingewikkelde verhouding, in plaats van een open markteconomie ontstond in Rusland een neofeodaal kapitalisme waarin de staat het laatste woord heeft. De lijn van Poetin was in vele opzichten een voortzetting, in sommige opzichten met meer succes, van eerder ingezette lijnen. Maar de geschiedenis, of het nu het schisma van de…
Ooit werd het Ottomaanse rijk de zieke man van Europa genoemd. Nu is Europa de zieke vrouw van de wereld, achterblijvend op tal van gebieden. De diagnose wordt in dit boek gesteld door Guy Verhofstadt. De hyperenergieke leider van de liberalen in het Europees Parlement, gaat er hard in. De Europese Unie faalt op alle fronten: economisch, politiek en moreel. De politieke leiders van de EU zijn vergeten wat het doel was van het doel van de oprichters. In de eurocrisis schoven ze vooral de problemen voor zich uit. Een echte interne markt is er niet, ten nadele van werknemers en bedrijven. Op de komst van vluchtelingen is geen adequaat antwoord waardoor de EU de ‘doodgraver’ is geworden op de Middellandse Zee. In de internationale politiek is de EU een dwerg, die niet de militaire of politieke slagkracht heeft om crises aan de randen adequaat tegemoet te treden. De EU slaagt er zelfs niet in een semi-autocratische heerser als Victor Orbán bij de les te houden. Wat is de remedie? Patiënt Europa moet volgens Verhofstadt behandeld worden met een krachtig federaal medicijn. Hij stoft een vergeten grondwetsvoorstel uit 1952 af, waarin werd voorgesteld een Europese regering, parlement en leger te vormen….
Nog maar kort geleden waren er massale demonstraties na de schietpartij in het redactielokaal van Charlie Hebdo en de aanval op de joodse supermarkt in Parijs. In Frankrijk gingen miljoenen de straat op. In Amsterdam liepen duizenden mensen van Maison Descartes naar de Dam, sommigen met een geplastificeerde voorpagina van het Parool met de leus ‘Wij zijn Charlie’ in hun hand. Premier Rutte en burgemeester Van der Laan spraken op de Dam de menigte toe. Maar demonstreren met de macht, is dat niet vreemd? Tegen wie was de demonstratie gericht? Zouden de jihadisten ervan onder de indruk zijn en zich een volgende keer bedenken? En wat waren de motieven van al die mensen die meeliepen? Voor mij was de demonstratie vooral een blijk van medeleven met de collega’s van Charlie Hebdo, al kende ik ze niet en maakten ze een heel ander blad dan het Parool. Toch had het iets onwerkelijks, deze manifestatie. De Franse intellectueel Emmanuel Todd heeft, na een pauze van een paar maanden, zijn oordeel geveld over de manier waarop zijn land is omgegaan met de aanslagen. Frankrijk beleefde een aanval van hysterie, schrijft hij in de eerste zin van zijn inleiding. De tweehonderd pagina’s die daarop volgen zijn…
Korte inhoud: De kruistochten van 1096 tot 1291 beschreven door de ogen van Arabische kroniekschrijvers. De Franken worden gezien als onstuimige barbaren die handig gebruik maken van de verdeeldheid in moslimse kringen. Een boek vol geweld, bedrog, oorlog, intrigerende personen, een beetje culturele uitwisseling. Game of thrones, maar dan echt. Stelling van het boek: De kruistochten zijn nog steeds relevant. Stijl: Levendig, anekdotisch. Geschikt voor: Iedereen die de huidige situatie in het Midden-Oosten wil begrijpen. Wreedheden inclusief onthoofdingen, onbetrouwbare bondgenoten, moordaanslagen, religieus fanatisme, sektarisme, handel in slaven, strijd om heilige plaatsen en de betrokkenheid van strijders van heinde en verre. Dat lijkt een tamelijk adequate beschrijving van Het Midden-Oosten vandaag de dag. Maar deze opsomming van deze fenomenen komt rechtstreeks voort uit de beschrijving van de kruistochten tussen 1096 en 1291 door Arabische kroniekschrijvers en al tijden geleden verzameld en gebundeld door Amin Maalouf. De actualiteit van deze gebeurtenissen is verbijsterend. Jeruzalem De inval van de Franken en het succes van de Eerste Kruistocht is een grote deceptie voor de moslims. De Franken, die met een niets ontziende meedogenloosheid huishouden in veroverde steden, bezetten/bevrijden Jeruzalem in 1099. De verdeeldheid van de moslims speelt hen in de kaart. Doet dat niet denken…
Korte inhoud: Deze geschiedenis van de Europese integratie na de Tweede Wereldoorlog, met veel aandacht voor Nederland, werkt vooral ontnuchterend. Matthieu Segers wil de illusies rond dit project speelden en spelen opheffen en de kennis over de Europese integratie vergroten. Stelling van het boek: We moeten aanvaarden dat de Europese integratie niet rechtlijnig is en niet rationeel te begrijpen. Maar ook voor Nederland is Europa onmisbaar. Stijl: fraai, scherp, beeldend, analytisch, af en toe retorisch,. Geschikt voor: een redelijk breed in Europa geïnteresseerd publiek.
Korte inhoud: De natiestaat wordt van buitenaf ondermijnd door supranationale organisaties en van binnenuit door multiculturalisme. De Europese elites hebben bewust de natiestaat verzwakt, en dat is een proces dat gaandeweg verdergaat. De Europese Unie is daarvan het sterkste, maar niet het enige voorbeeld. Stelling van het boek: Alleen in een natiestaat kan democratie bestaan. Stijl: Academisch, maar ook polemisch en kort door de bocht. Waardering: Geschikt voor: Eurofoben, eurosceptici, en eurofielen met dikke huid.
Europa was ooit saaaaiiiiii. Nu wekt Europa woede op, en dat niet alleen bij demonstranten die in Europese hoofdsteden de straat op gaan, maar ook bij zeer geleerde schrijvers. Twee recente geschriften tekenen de intensiteit, maar ook de armoede van het debat. De één is geschreven door de jonge columnist en commentator Thierry Baudet, de andere door twee politieke zwaargewichten, de Belgische ex-premier Guy Verhofstadt en de Duitser ex-revolutionair Daniel Cohn-Bendit. De eerste komt met een pleidooi tegen de Europese Unie en alles wat daarop lijkt, de twee anderen met een even hartstochtelijk betoog voor de Verenigde Staten van Europa.
Korte inhoud: Kritiek vanuit socialistische hoek op de Europese Unie. Geschreven door SP-senator Arjan Vliegenthart. De achtergrond van het ‘over my dead body’ van Emile Roemer. Het Europese project moet weer een kwestie van samenwerking worden en niet van dwingende afspraken. Stelling van het boek: De Europese samenwerking is gekaapt door het internationale bedrijfsleven en politici die geen oog voor de burgers hadden. Stijl: Pamflet: kort, krachtig en eenzijdig. Geschikt voor: Eurofielen, eurosceptici en van alles daar tussen in.