De tolk van Kabul – Matthieu Aikins

april 3, 2022

De tolk van Kabul – Matthieu Aikins

Nog maar een paar jaar geleden was Europa in de grip van een vluchtelingencrisis. Tienduizenden, honderdduizenden mensen vertrokken uit Turkije op kleine bootjes naar Griekse eilanden en vandaar naar het vasteland. Het waren vooral Syriërs, Irakezen en Afghanen die zo een veiliger bestaan zochten. Onder hen was ook een Canadese journalist die zich voordeed als Afghaan en met zijn tolk meereisde. Jaren later, en na nieuwe dramatische ontwikkelingen rond Afghanistan, is zijn relaas en dat van zijn vriend, de tolk Omar, als boek verschenen.

Omar werkte eerder voor de geallieerde militairen. Maar zijn aanvraag voor een Amerikaans visum wordt afgewezen. Dan moet hij maar op eigen houtje vertrekken. Journalist Matthieu Aikins besluit met hem mee te gaan en de reis naar Europa mee te maken, zonder zich als journalist kenbaar te maken. Hij is op deze reis ‘Habib’. Dat kan hij doen, omdat hij er naar eigen zeggen ‘ongelooflijk Afghaans’ uitziet.

Maar Omar is in eerste instantie nog niet klaar om te vertrekken. Hij wil zeker weten dat Laila, de vrouw waar hij een oogje op heeft, op hem zal wachten. Maar een verhouding beginnen is in Kabul niet zo eenvoudig. Er volgen maanden van smachtend afwachten, het uitwisselen van een stiekeme blik, een sms of een vluchtig gesprek.

Eindelijk zijn ze zover. Mensensmokkelaars staan op ieder knooppunt van de reis klaar om de migranten verder te helpen, tegen forse betaling en soms van de regen in de drup. Er zijn grofweg twee manieren om te reizen: stiekem vervoer te voet of per auto langs verlaten wegen of verstopt in een vrachtwagen, of met valse papieren regulier transport gebruiken. Omar probeert beide manieren. Habib, zoals Aikins zich laat noemen, vindt het risico van valse papieren gebruiken te groot en hij moet als westerling ook Iran vermijden. Dus Omar en Habib kunnen niet alle delen van de reis samen afleggen en ze lopen, door hun nationaliteiten, ook heel verschillende risico’s. Het hele boek is een vaak schrijnende illustratie van het effect van grenzen en paspoorten op de mogelijkheden van mensen.

Anarchisten en krakers

In Turkije verenigen de twee zich weer. Ook al doen ze hun uiterste best om het eiland Lesbos en het beruchte vluchtelingenkamp Moria te vermijden, komen ze daar toch terecht. De mensensmokkelaar die zich niet aan zijn woord heeft gehouden, reageert laconiek. Kan gebeuren, nietwaar. Voor een stevig bedrag heeft hij wel weer een uitweg. Hoe meer grenzen gesloten worden, hoe meer handel.

Vanuit Lesbos weten ze toch Athene te bereiken. Daar houden ze zich op in de wijk Exarchia waar anarchisten en krakers de baas zijn. Ze werken als vrijwilligers en hebben daar best een goede tijd. Maar het doel van Omar is Italië. Daar wil hij met zijn geliefde gaan wonen.

De grote lijnen van de vluchtelingencrisis en de dramatische omstandigheden waaronder de vluchtelingen verkeren zijn uiteraard bekend. Maar De tolk van Kabul is een prachtig en aangrijpend journalistiek verslag, dat toch zoveel mogelijk van binnenuit beschrijft wat er met de migranten gebeurt. Aikins heeft de belevenissen van Omar van heel nabij kunnen beschrijven. Zijn keus om het perspectief van de vluchteling/migrant/gelukszoeker te kiezen werkt heel goed. Aikins heeft er ook geen aanklacht tegen het Europese asielbeleid van willen maken, hoewel dit relaas dat impliciet wel is.

(Visited 488 times, 2 visits today)
Samenvatting
Review Date
Boektitel
De Tolk van Kabul - Matthieu Aikins
Waardering
41star1star1star1stargray

Geen reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.