Wie gaat er tegenwoordig niet de ruimte in? Miljardairs als Jeff Bezos en Elon Musk, grootmachten als de VS, China en India maar ook kleinere staten als de Verenigde Arabische Emiraten hebben plannen en projecten om de ruimte te verkennen. Het ultieme doel: Mars.
Over die plannen schreef de Vlaamse auteur Pieter van Dooren een boek dat zich uitstrekt van de vroegste ideeën over menselijke vlucht tot de voortplanting in toekomstige Mars-kolonies. Hij begint met zijn teleurstelling dat na de spectaculaire maanlanding in 1969 er een vacuüm van vijftig jaar optrad, zonder veel ontwikkeling.
Dat is nu anders. In juli dit jaar vertrekken er drie ruimtevaartuigen naar Mars, onbemand weliswaar. Zakenman Richard Branson heeft beloofd dit jaar 66 ruimtetoeristen een reis te bezorgen. En Moon Express wil maanstof naar de aarde brengen, met een uiterst nuttige toepassing: juwelen voor de superrijken.
Kolonisatie
Waarom zouden mensen naar Mars gaan? Er zijn een paar redenen, schrijft Van Dooren, samen te vatten met fear, greed and glory. De eerste reden is omdat het kan: de menselijke zucht naar avontuur en kennis krijgt bij hem nogal de nadruk. Daaraan gekoppeld is de kwestie van nationaal prestige: als een land of miljardair een plan ontvouwt, wil een ander het ook. De tweede is omdat er in de ruimte materialen te winnen zijn die op aarde zeldzaam zijn of omdat er op een andere manier geld te verdienen is. Toch lijkt het vooral een geldverslindende business.
En dan is er nog het idee dat het veroveren van andere planeten essentieel is om de overlevingskansen van de mens te vergroten. Dat is een van de redenen die mensen als Musk geven. Er is een planeet B, in tegenstelling tot wat milieuactivisten ons willen doen geloven. In het verlengde hiervan ligt het idee van James Lovelock dat de mens het hele universum moet gaan bevolken, maar Van Dooren heeft dat niet meegenomen.
‘Vooruitgang’ is volgens Van Dooren geen goed argument voor bemande ruimtevaart. De opbrengst is daarvoor te gering. Toch lijkt me dat het motief van de ruimtevaart heel nauw verbonden is met het westerse idee van de vooruitgang, met het idee dat er geen grenzen zijn.
Zwavel
Chemicus Van Dooren acht de kolonisatieplannen niet onhaalbaar. Mars bevat de elementen die levende wezens nodig hebben: koolstof, waterstof, zuurstof, water, zwavel en stikstof en nog zo wat. Makkelijk wordt het niet, vanwege de kou, de straling en andere minder aangename omstandigheden.
Toch weerhoudt dat Van Dooren er niet van om gedetailleerd te beschrijven hoe het leven op de rode planeet er uit zal gaan zien. Dat is ook een van de leukste én meest speculatieve delen van zijn boek. Wanneer dat gaat gebeuren? Nog even geduld, maar de Emiraten willen in 2117 een stad op Mars gevestigd hebben.
Zo kom je veel te weten over de mogelijkheden van Mars. De schrijver heeft wel soms de neiging uit te weiden of zichzelf te herhalen. Daarbij houdt hij van flauwe grapjes. Wie langs die dingen heen leest, heeft hiermee een toegankelijke introductie tot de plannen voor Mars. En handig om bij de hand te houden als er weer een raket al dan niet succesvol de lucht ingaat.
Een reactie
Nerdland maandoverzicht augustus 2020 - Nerdland Maandoverzicht