Het duivelspact – Sebastian Haffner

mei 14, 2006

Uitstekende, beknopte beschrijving en analyse van de cruciale betrekkingen tussen de bolsjewieken en de Duitsers, bomvol paradoxen en onverwachte belangenovereenkomsten. Het maakt duidelijk dat Duitsland tot aan de Tweede Wereldoorlog geen deel uitmaakte van het westen en dat in een verhouding van drie grootheden (Rusland, Duitsland en ‘het Westen’)  de variaties eindeloos zijn, terwijl ze zich met twee polen steeds maar herhalen.

De kernwoorden zijn de sterke staaltjes van de onverwachte allianties – de trein met Lenin naar het gistende Rusland, de besprekingen in Brest-Litovsk, de kist ‘diplomatieke post’ vol revolutionaire pamfletten die per ongeluk openvalt op het perron, de pyama conferentie in Genua, die uitmondt in het verdrag van Rappalo, en het Molotov-Ribbentrop pact. Ideologie en staatsbelang wisselen elkaar in hoog tempo af. De communisten, militairisten en nazi’s hadden er geen moeite de twee te mixen, hoewel de uitkomst verschillend kon zijn. Alleen de sociaal-democraten ontbreken in deze macabere diplomatieke verwikkelingen. Die zijn blijkbaar niet cynisch genoeg voor dit spel.
Haffners kracht is de afwisseling van analyserende alinea’s met beschrijvende. Hij schuwt het detail niet, maar alles staat in het teken van een groot verhaal. Daarmee is hij de meester van beknoptheid en grondigheid. Een aantal interessante toevoegingen in het nawoord, onder andere over ‘vredesbesprekingen’ in 1942.

Sebastian Haffner
Het duivelspact. De Duits-Russische betrekkingen van WO I tot WO II.Amsterdam 2003 (oorspr. 1988)

Waardering:

(Visited 292 times, 1 visits today)

Geen reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.