Oorlog in mijn kop / Leven na Uruzgan
Na 1945 / april 14, 2014

Korte inhoud: Twee boeken over het leven van militairen na hun missie in Afghanistan. Ze wijzen beide op de problemen na terugkeer in de ‘normale’ maatschappij na de heftige ervaringen in een gebied waar Nederland officieel niet in oorlog was, maar de spanning groot was. Ook de confrontatie met de Afghaanse manier van leven draagt bij aan de afstand tussen ‘hier’en ‘daar’, die moeilijk te overbruggen is.    

Uruzgan, Christ Klep
Na 1945 / juni 19, 2011

Nederland had nooit moeten beginnen aan de missie in Uruzgan, als de omstandigheden in Afghanistan de doorslag hadden gegeven. Maar de Nederlandse rol in de Navo en de verhouding met de Verenigde Staten waren belangrijker. Dat is de stelling van militair historicus Christ Klep. Op zich is het niet zo opzienbarend en deze conclusie was natuurlijk al te trekken op het moment dat de regering en Kamer beslisten.

Als een nacht met duizend sterren – Joeri Boom
Na 1945 / oktober 18, 2010

Pauw en Witteman zijn er geweest, de NOS, NRC Handelsblad maar ook de Viva en de Libelle. Bijna ieder medium heeft in de vier jaar dat Nederlandse militairen in de Afghaanse provincie Uruzgan actief waren, wel een embedded journalist daar heen gestuurd. Embedded moet je bijna letterlijk nemen. Journalisten krijgen van de militairen reis, logies en onderkomen en kunnen ‘van binnenuit’ verslag doen. Dat deed ook journalist Joeri Boom, voor onder andere De Groene Amsterdammer en Algemeen Dagblad. Maar hij was er niet tevreden over. Hij schreef de frustratie van zich af in een stevig en vlot geschreven boek. Daarin doet hij nog een keer verslag van zijn reizen naar Uruzgan. Hij beschrijft zijn eigen twijfels, zijn fascinatie voor het krijgsbedrijf, zijn gedachten over wat hij aan het doen is, zelfs zijn huiselijke beslommeringen. Op een pagina kan de lezer negentien keer het woord ‘ik’ of een afgeleide daarvan lezen. Strikt genomen gaat dit boek dan ook niet over Afghanistan, niet over Uruzgan, niet over de Nederlandse missie in Uruzgan, niet over de journalistiek over de Nederlandse missie in Uruzgan, maar over Joeri Boom in en om Uruzgan.  

Tussen front en thuisfront
Na 1945 / juni 20, 2010

Zijn vader was een streng-gereformeerde, analfabete en straatarme voddenraper. Als kind zat hij in een tehuis, ging naar de zeevaartschool, kwam bij de mariniers, werkte in een jeugdgevangenis, werd legerpredikant. Na de uitzending naar Irak zat hij tijden op de bank, ‘op de rand van zelfdestructie’ tot hij naar Afghanistan kon. Dat is, heel kort samengevat, een van de levensverhalen in dit boekje met ervaringen van militairen en een of meer vertegenwoordigers van het thuisfront Op die manier krijgen we als het ware twee kanten van de medaille te zien. Wat betekent het dat een militair zich blootstelt aan gevaar, afgezonderd is van gezin in soms zware omstandigheden en wat voor gevolgen heeft het voor het thuisfront?

Op missie- Jaus M
Na 1945 / januari 25, 2010

Over de missie naar Uruzgan is inmiddels een bescheiden boekenplankje verschenen. Daarmee komt de lat voor ieder nieuw te verschijnen werk automatisch hoger te liggen. We weten meer en veel kanten van de zaak zijn al op een of andere manier belicht. Journalist Jaus Müller van NRC Handelsblad koos er voor om veteranen aan het woord te laten. Het idee is dat zij, na hun loopbaan bij Defensie te hebben beëindigd, ze vrijuit kunnen praten. Dit moet een ‘zo eerlijk mogelijk’ beeld opleveren. “De getuigenissen van de militairen zelf komen het dichtst bij de waarheid.” Toch levert deze formule niet automatisch een goed boek op.

Expeditie Uruzgan, Bette Dam
Na 1945 / oktober 19, 2009

Na de verkiezingen in Afghanistan van augustus 2009 liet de officiële uitslag lang op zich wachten. Maar al snel was duidelijk dat er op grote schaal was gefraudeerd in het voordeel van de zittende president Hamid Karzai. De schijnbaar aimabele en beschaafde man is sinds 2001 president van het land. Redelijk onverwacht kwam hij op deze positie terecht. Een mogelijke andere kandidaat werd door de Taliban vermoord, een ander was niet van de juiste stam. Karzai had alles mee: hij is lid van de Pashtun, de grootste stam in Afghanistan en sprak prima Engels. De diplomatieke Karzai was voor iedereen min of meer acceptabel.  

Kabul & Kamp Holland – Peter ter Velde
Na 1945 / december 7, 2008

Is het vechten of opbouwen in Uruzgan? De Nederlandse militairen zijn nu een paar jaar actief in deze Afghaanse provincie. Het antwoord zou wel eens kunnen zijn dat het van beide een beetje is. NOS-verslaggever Peter ter Velde is verschillende keren in Uruzgan geweest. Op een gegeven moment was er zelfs sprake van dat hij een vaste correspondent in Afghanistan zou worden, maar daar is het (geloof ik) nooit echt van gekomen. Hoe dan ook heeft de verslaggeving van de NOS van het conflict in Afghanistan een duidelijke impact. Dat bleek eigenlijk nog het duidelijkst uit het filmpje dat Ter Velde en zijn cameraman Eric Feijten niet eens zelf hadden gemaakt, maar dat ze hadden gekregen van een Defensiecameraman. Er waren militairen van het Afghaanse regeringsleger op te zien die onder leiding van Nederlandse militairen de strijd aangingen met de Taliban. Het was een van de eerste keren dat er beelden waren van de gevechten in Uruzgan en er ging een schok door het land.

Kabul & Kamp Holland – Peter ter Velde
Na 1945 / september 13, 2008

Is het vechten of opbouwen in Uruzgan? De Nederlandse militairen zijn nu een paar jaar actief in deze Afghaanse provincie. Het antwoord zou wel eens kunnen zijn dat het van beide een beetje is. NOS-verslaggever Peter ter Velde is verschillende keren in Uruzgan geweest. Op een gegeven moment was er zelfs sprake van dat hij een vaste correspondent in Afghanistan zou worden, maar daar is het (geloof ik) nooit echt van gekomen. Hoe dan ook heeft de verslaggeving van de NOS van het conflict in Afghanistan een duidelijke impact. Dat bleek eigenlijk nog het duidelijkst uit het filmpje dat Ter Velde en zijn cameraman Eric Feijten niet eens zelf hadden gemaakt, maar dat ze hadden gekregen van een Defensiecameraman. Er waren militairen van het Afghaanse regeringsleger op te zien die onder leiding van Nederlandse militairen de strijd aangingen met de Taliban. Het was een van de eerste keren dat er beelden waren van de gevechten in Uruzgan en er ging een schok door het land.  

Taskforce Uruzgan – Gijs Scholtens
Na 1945 / januari 13, 2008

Voormalig advocaat Gijs Scholtens (1946) moet een van de meest tevreden Uruzgan-gangers zijn. De voormalige partner van advocatenkantoor NautaDutilh vertrok in februari vorig jaar voor een paar maanden naar de Afghaanse provincie en is er sinds november weer. Hij had het er zeer naar zijn zin. Scholtens was als specialist op het gebied van juridische zaken verbonden aan de missie. Zijn taak was het rechtssysteem in Uruzgan in kaart te brengen en te adviseren over verbeteringen. Het is misschien niet het meest urgente, maar wel een belangrijk deel van de missie. Want zonder een functionerende rechtsorde, ‘the rule of law’, wordt het nooit wat.  

Front en thuisfront – Uruzgan
Na 1945 / oktober 8, 2007

Toen kolonel Henk Morsink in Afghanistan het advies kreeg een bepaald konvooi niet te laten rijden, raadpleegde hij de set kaartjes met Bijbelteksten die hij van zijn schoonzus had gekregen. Hij las Psalm 32 vers 8. “Ik zal u onderwijzen, en u leren van de weg die gij gaan zult, mijn oog zal op u zijn.” Dat gaf hem het idee dat het konvooi toch veilig kon vertrekken. En hij is niet de enige militair die op de Bijbel vertrouwt. Kolonel Arie Vermeij vond steun in de tekst over de overheid die het zwaard draagt als een wreekster. (Romeinen 13 vers 4). Zo geeft Riekelt Pasterkamp in zijn boek over ‘militair, mens, missie’ nog wel meer voorbeelden van de sterke religieuze overtuiging van de Nederlandse militairen in Uruzgan. Het wordt niet duidelijk of hij ze daarop heeft uitgezocht (het boek verschijnt bij uitgeverij Kok in Kampen) of dat zij uitzonderingen zijn.